شرکت تضامنی چیست؟

شرکت تضامنی

شرکت تضامنی ساده‌ترین نوع شرکت طبق قوانین تجاری است که برای انجام فعالیت های تجاری بین دو یا چند نفر تشکیل می‌شود. اعضای شرکت تحت نام یک شرکت تضامنی به فعالیت‌های مستمر و مستقل کارآفرینی می‌پردازند. موسسان در برابر تمامی تعهدات و بدهی های مالی شرکت مسئولیت دارند.

تاریخچه شرکت تضامنی
شرکت تضامنی سابقه طولانی در تاریخ دارد و از روم باستان آغاز شده و همچنین در قرون‌وسطی به شکل فعلی آن در اروپا رواج یافته و د رحال حاضر نیز در سیستم حقوقی همه کشورها وجود دارد. تاسیس شرکت تضامنی به دلیل مسئولیت نامحدود در برابر طلبکاران، ریسک بالایی دارد. این حال این شرکت برای کسانی که به یکدیگر اعتماد کامل دارند و سرمایه زیادی نیز برای تشکیل شرکت ندارند، بسیار مفید واقع می شود. مانند پدری که می‌خواهد با فرزندان خود شریک شود، برادران و خواهرانی که پس از فوت پدر می‌خواهند شرکت او را اداره کنند یا دوستانی که به یکدیگر اعتماد کامل دارند.
شرکت‌های تضامنی در ایران
شرکت تضامنی در ایران و دیگر کشورهایی که سیستم حقوقی این کشور را اقتباس کرده‌اند، شخصیت حقوقی دارد در حالی که در کشورهای آنگلوساکسون شخصیت حقوقی ندارد. در ایران شرکت تضامنی دارای شخصیت حقوقی مستقلی که دارایی آن از دارایی اعضای شرکت جداست و از آنجا که تاجر تلقی می شود، احتمال ورشکستگی وجود دارد. اگر شرکت ورشکسته شود، شرکا ابتدا باید بدهی طلبکاران شرکت را بپردازند و یعد از آن بدهی طلبکاران خود، یعنی طلبکاران نسبت به دارایی شرکت بر طلبکاران خود شرکا اولویت دارند. شخصیت حقوقی شرکت از شخصیت اعضای شرکت به قدری مستقل است که ورشکستگی شرکت با ورشکستگی شرکا و بلعکس پیوستگی ندارد. بنابراین تابعیت شرکت از تابعیت شرکا جداست اما کنترل بر این نوع شرکت از شرکت‌های دیگر بیشتر است. برای همین حتی ممکن است بیشتر یا تمام شرکا یک شرکت تضامنی خارجی باشند اما شرکت ایرانی تلقی شود. مثل موردی که چند خارجی مقیم ایران با داشتن حق کار و تجارت یک شرکت تضامنی تشکیل می‌دهند که مطابق مقررات قانون ثبت شرکت‌ها و قانون تجارت ایرانی است.

شرکت تضامنی در قانون تجارت
شرکت تضامنی شرکتی است که تحت نامی مخصوص جهت امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل شود. در صورتی که دارایی شرکت برای تأمین تمامی تعهدات مالی کافی نباشد، هر یک از شرکا در پرداخت بدهی های شرکت مسئولیت دارند. همچنین هر قراری بین شرکا برخلاف این در مقابل اشخاص ثالث منتفی نیست. در شرکت های تضامنی برخلاف شرکت‌های سرمایه، اصالت با خود شرکای شرکت و میزان اعتبار آن‌هاست، نه میزان سرمایه آن‌ها در شرکت. بنابراین در شرکت تضامنی تمام شرکا مسئول تعهدات شرکت هستند؛ چه در روند معامله شخصاً دخالت داشته باشند یا نداشته باشند. این به این معنی است که هر یک از شرکای شرکت در مقابل تمامی تعهدات شرکت مسئولیت دارد.

اصول شرکت تضامنی
• شرکای شرکت مسئولیت تضامنی دارند
• سهم الشرکه اعضای شرکت قابل‌انتقال نیست.
• در نام شرکت به صراحت عنوان شرکت تضامنی بیان شود.

تشکیل شرکت تضامنی‌
علاوه بر شرایط کلی قراردادهای تشکیل شرکت، برای تشکیل شرکت تضامنی شرکا مسئولیت تنظیم و امضا شرکت‌نامه را دارند و در آن باید حدود مشارکت، وظایف و اختیارات و حقوق هر یک اعضا ثبت شده باشد. د رغیر این صورت سند مزبور در هیچ‌یک از محاکم قابل قبول نخواهد بود. ثبت تمام شرکت‌ها الزامی و از مقررات قانون ثبت شرکت‌ها پیروی می کند، بنابراین شرکت‌نامه باید به‌صورت سند رسمی تنظیم شود.

نام شرکت
در اسم شرکت تضامنی باید عبارت (شرکت تضامنی) و حداقل نام یکی از شرکا عنوان شود. درصورتی‌که اسم شرکت شامل اسامی تمام شرکا نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکای ذکر شده عبارتی مانند (و شرکا) یا (و برادران) قید شود. درج نام شرکا در نام شرکت تضامنی ازاین‌جهت ضرورت دارد که چون شرکا نسبت به تعهدات شرکت، مسئولیت تضامنی دارند با معرفی نام، اشخاصی که با شرکت معامله می‌کنند، تشخیص خواهند داد که آیا شرکا اعتبار کافی دارند یا خیر.

حقوق طلبکاران در ورشکستگی
اگر شرکا ورشکسته شوند، این امر تاثیری در ورشکستگی شرکت ندارد، زیرا شخصیت شرکت مستقل از شخصیت اعضای شرکت است و مطالبات و تعهدات آن‌ها از یکدیگر مستقل است. اگر شریکی ورشکسته شود، طلبکاران او، فقط نسبت به سهم‌الشراکه او در شرکت حق مطالبه دارند.

تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی
در هنگام تشکیل شرکت، اعضا با توجه به نیاز و شرایط خود یکی از انواع شرکت ها را انتخاب می کنند، با این حال ممکن است در صورت اشتباه و یا با گذشت زمان و تغییر اوضاع‌ و احوال، نیاز به تغییر نوع شرکت را احساس کنند. بنابراین چون شرکا نمی خواهند شرکت موجود را از میان برده و شرکت جدیدی را به وجود آورند، می توانند نوع شرکت را بدون لطمه به استمرار حیات شخصیت حقوقی شرکت تجارتی، تغییر دهند. با تبدیل نوع شرکت، شخصیت حقوقی شرکت را از بین نمی رود و شرکت می تواند بدون هیچ وقفه‌ای امور و کارهای شرکت سابق را ادامه ‌دهد. در این صورت تشریفات ثبت و پرداخت حق‌الثبت مجدد ضرورتی ندارد. هر شرکت تضامنی می‌تواند با تصویب تمام شرکا به شرکت سهامی تبدیل شود که در این صورت تمام مقررات مراجع شرکت‌های سهامی باید رعایت شود.